A+ R A-

یادداشت /برای...

" آن عزیز سفر کرده ! " یادداشت /برای...

قاسم جعفری / عضو علمی دانشگاه .

شاید سال ۵۹ وقتی خبر شهادتش منتشر شد اسمش را شنیده باشم اما چیزی به یادم نمانده بود تا آن که دست تقدیر اسارت را برایم رقم زد .اسرای اردوگاه ما همه مربوط به یک عملیات بودند و تقریبا تا پایان سال اول با حال و سرنوشت اسرای قبل از خود بیگانه بودیم . عاقبت جابجایی برخی از اسرا بین اردوگاه ها شرایط را تغییر داد و هموطنانی که از جاهایی مثل موصل ۱ و ۳ و ۴ یا تکریت و رمادی بر ما وارد شدند ضمن انتقال تجربیات و آنچه بر ایشان گذشته بود کلید واژه ای را زیاد تکرار می کردند ؛ " حاجی ، سید ، حاج اقا ابوترابی " بعدها یکی از از اعضای صلیب سرخ هم ضمن بازدید عادی از اردوگاه پیام مخفی او را برای اسرای عملیات خیبر آورد . از اخلاق ، سلوک و تدبیر او به قدری روایت می شد که گاه امثال بنده که او را ندیده بودیم این همه مدح و تمجید او در زبان اسیرانی که او را درک کرده بودند  بیشتر در صبغه غلو و مبالغه ظهور می یافت . با این همه یک واقعیت قابل انکار نبود تاثیر روحی و معنوی آن انسان خود ساخته  بر تمام افراد پیرامونی و پذیرش تدبیرها و راهنمایی هایش از سوی قریب به اتفاق آنانی که حضورش را درک کرده بودند و توفیق مصاحبت با او را یافته بودند. در یک کلام او دریا را می مانست که به نزدیکان و همجوارانش در و جواهر می بخشد و برای دورتر ها نیز ابر و بارانش را هدیه می فرستد. برای چون بنده ای که او را از نزدیک ندیده بودم ابعادی از شخصیتش در هاله ای از ابهام بود اما یک حس درونی دل امثال مرا به زلف محبتش گره می زد . 

گر در یمنی چو با منی پیش منی 

گر پیش منی چو بی منی در یمنی 

من با تو چنانم ای نگار ختنی 

کاندر عجبم که من توام یا تو منی

وقتی می شنیدیم ابوترابی با صلابت ایمانی اش نه تنها اسیران ایرانی که شقی ترین و شکنجه گر ترین ماموران بعثی را نیز گاه به تیر عظمت روحی اش در دام می افکند ندایی از درون راستی این روایات را تصدیق می کرد.. خلاصه باید پذیرفت شعاع نفوذ روحی برخی تا جایی است که خیل عظیمی  را نادیده در حلقه محبتش به طواف می کشاند. این همان چیزی است که امام خمینی ره نامش را حکومت بر دل ها گذاشته بود. ابوترابی اکسیری داشت که گاه دل های سخت صخره فام را نیز نرم می کرد . یک افسر سر تا پا قساوت بعثی از او پرسیده بود چرا با وجود سخت ترین فشارها و شکنجه ها شکایت ما  را نزد تیم صلیب سرخ نبردید و پاسخ شنیده بود که به هر حال شما مسلمانید و قرآن از این که شکایت مسلمانی بر کافران ببریم نهی کرده است . سرهنگ بعثی گفته بود ابوترابی از این لحظه مرا در زمره یکی از بندگانت بنویس . گفته بود ابوترابی اگر مشی و مرام خمینی هم همچون تو باشد پس ما ( عراقی ها ) در این جنگ قطعا به باطلیم . ابوترابی جوابش داده بود خیالت راحت ! من شاگرد کوچک خمینی هم محسوب نمی شوم  . عزیزی می گفت روزی در اردوگاه خبر پیچید که فلان فرد که سابقه و لاحقه اش سیاه است و در همکاری با ماموران عراقی و فشار و شکنجه بر اسرا رودست عراقی ها زده است ؛ همو که از نظر اخلاق فاسد بالعینه می نمود خودکشی کرده است . من عطف به تمام شرارت های آن فرد و آزارهایی که بر اسیران مظلوم وارد کرده بود از این خبر ابراز خوشحالی کردم . از این واکنش چهره سید درهم رفت ؛ تو گویی تمام وجودش خشم و غضب شده است  و چنان فریادی بر سرم زد که باورش بسی سخت بود . آنگاه دستور داد با عجله تمام اسرا را در یک آسایشگاه جمع کنید برای او مجلس ختم گرفت و در رفتنش های های گریست و منطقش این بود که آری شاید او با خود و دیگران بد کرد و سرنوشتش نیز غم انگیز و شقاوت بار رقم خورد  اما به هر حال یک انسان بود و یک هموطن و من و شما باید خود را نکوهش کنیم که چرا نتوانستیم از این کژراهه  نجاتش دهیم .آری ما هم مقصریم و باید توبه کنیم ! او برای هدایت و سعادت انسان ها پیامبرانه حریص بود و از این که برخی بر مسیر ضلال پای می فشارند بسی خودخوری می کرد .  - البته در طول سال های مصاحبت نمونه از این خشمناکی را که حقیقتا مصداق " المومن حبه لله و بغضه لله " بود در قضایایی که اینک جای شرحش نیست به عینه تجربه کردم . یک بارش زمانی بود که در اواسط دهه ۷۰ حزبی  که معروف بود مرام لیبرالی و تکنوکراتی دارد اعلان موجودیت کرد او با صراحت تمام گفت امیدوارم این دوستان از من نرنجند اما نتیجه کارشان با هر نیتی باشد  خدمت به استکبار و  رژیم صهیونیستی است . در واقع سید با همه مهربانی و رواداری در برابر اصول و خطوط قرمز نظام اسلامی قاطع بود و حقگو . 

 این آشنای ندیده را اولین بار مهر ماه ۱۳۶۹ پس از بازگشت از اسارت به اتفاق جمعی از آزادگان در منزل پدری اش در قم زیارت کردم و آن مِهری که بر دل نشسته بود مُهر تصدیق و تایید خورد . از آن روز تا  شب هجرت الی الله ( حدود ده سال ) بارها به صورت فردی یا جمعی به  محضرش بار می یافتم و گاه در سفر و حضر به قدر توفیق مصاحبش بودم . رابطه اکثر کسانی که با او مراوده داشتند و بویژه ازادگان عزیز بی آن که او بخواهد  رابطه مرید و مرادی بود . صفای دل و سادگی زیست و تلاش مداوم و صداقت متلألا از مقال و کردارش نوری را می مانست که پروانه ها را بی محابا بر گرد شمعش به رقص سماع می کشاند . بارها از آن سوی تلفن می پرسیدند آنجا دفتر حاجی ابوترابی است و آیا شما مسوول دفتر ایشانید ؟ پاسخم این بود دفتر حاجی همانی در جیب بغلش است ؛ آنجا می نوشت امروز تهران ، فردا سمنان دو روز بعد بیرجند و جمعه اینده شوشتر فلان تاریخ کرمان و خراسان و.. این حقیر که از ۷۵ تا زمان رحلتش مسوول دفترش بودم اعتراف می کنم که او سفیر جاده ها بود . او لحظه ای آرام نداشت و دنیا را محل سعی و گشودن گره از کار دیگران می دانست .  به شوخی روایت می شد که از همسر مکرمه اش خبر سید را گرفته اند و او گفته است تا در اسارت بود هر از چند ماهی ، سالی یا دو سالی از او نامه ای می رسید  لیک از روزی که بازگشته است مفقود الاثر است ! این لطیفه خیلی هم بی راه نیست چون اکثر ایام را روزه بود و به مصداق طبیب دوار در پی گرفتاران ،  آواره بلاد از شرق تا غرب و شمال تا جنوب بود . گاهی حلقه وصل می شد و زمانی بند نشسته ای را سبب آزادی . ورشکسته ای را باعث نجات ، دل گرفته ای را مایه بهجت ، بیماری را به عیادت و مهجوری را به تفقدی روح امید برای ادامه زندگی می بخشید. بارها به او گفتیم شما هم چون دیگران به جای حرکت شخصی ، تیمی و هیاتی برای سرکشی و تمشیت امور افراد جامعه هدف ( آزادگان عزیز ) اعزام کنید . پاسخش این بود که این بچه ها با من انس گرفته اند گاهی فقط به دیدارم راضی می شوند و دیگر خواسته هاشان فراموش می شود از آن گذشته در دم و دستگاه من که بودجه های آنچنانی نیست که به دست شما برای هدیه بسپارم و از سویی دست خالی رفتن ، یعنی شماها به جای من شرمنده شوید و این کار را روا نمی دانم . راست هم می گفت گاه می شنیدیم یا می دیدیم که آزاده ای در دم احتضار است و یا در اوج گرفتاری حیات مادی تا چشمش به چهره این فرزند زهرا س می افتاد تو گویی همه دنیا را یافته است و دیگر حتی با اصرار طرح خواسته نمی کرد. روزی حاجی می گفت چند شب پیش چون تا  دیر وقت جلسه داشتم محافظ ها را مرخص کردم ؛ ساعت یک شب  به طرف خانه راه افتادم در سر چهار راه جوانی را دیدم که تلو تلو می زد .  دست دراز کرد سوارش کردم آدرس خانه اش را گرفتم بین راه کمی هوشیار شد چشمی چرخاند و نگاهش به عمامه ام افتاد که بر صندلی گذاشته بودم ، بعد از کلی فکر و اندیشه پرسید تو همان سیدی نیستی که می گویند اسیر بوده است ؟ گفتم بله آقاجان ! احساس شرمندگی داشت ؛ اول پول تعارف کردم لبخندی زدم ؛ در آن دل شب با  اصرار دعوت به خانه می کرد که قانعش کردم وقت مناسبی نیست . در نهایت با آرامی بی آن که در را ببندد به سمت لاستیک جلوی ماشین خزید و شروع کرد به بوسیدن ،  پیاده شدم و منعش کردم در پاسخم گفت: حاجی ! من لیاقت بوسیدن تو را ندارم پس بگذار لاستیک خودروات را بوسه بزنم .پیاده روی های حرم تا حرمی  که به عنوان سنت حسنه در دهه ۷۰ در کشور  باب کرد سرمایه اصلی اش همین جاذبه انسانی و ایمانی  بود. خود او تربیت یافته همین پیاده روی های اربعین و غیر اربعین نجف تا کربلا بود .هم حجره ای اش در نجف از دهه ۴۰  خاطرات شیرینی از متانت ، لیاقت و حسن سلوک و رفتارش نقل می کرد. گر چه بسیاری از آزادگان بویژه دوستانی که توفیق مصاحبت آن بزرگ اسوه را در دوران پر فراز و نشیب اسارت داشتند از خاطره گفته اند و کتاب به رشته تحریر کشیده اند و این حقیر نیز در کتابی با عنوان " ستاره سپهر شیدایی " شاید نمی از یم دینم به آن بزرگوار را  ادا کرده باشم اما کشف بحر وجودی او که یکپارچه " صبغة الله " مي نمود با این مختصر تلاش ها صعب و مشکل می نماید . آخرین جمعه زندگی خاکی اش را در دفتر قم برای دعای ندبه مهمانمان بود .  شروع تا پایان دعا را در حالت سجده  با زمزمه ای حزین و دلنشین ندبه خوان را همنوایی کرد  . در پایان سفره صبحانه ای پهن شد اما آن صائم همیشگی برایمان شیرین زبانی های حکیمانه ای داشت افسوس که نمی دانستیم این آخرین وصایای ان مرد واصل به حق است !. چند روز بعد ۲۸ صفر بود و او به رسم  چند سال گذشته وعده سخنرانی در شب رحلت پیامبر اعظم ص که آن سال مصادف با ۱۲ خرداد ماه بود ، برای مردم بجنورد  را داشت . آن روز حدود چهار بار صحبت  تلفنی داشتیم و مقرر شد که حقیر از قم بروم و ساعت یازده شب از درب منزلشان در تهران عازم ماموریت خراسان  شویم . یک ربع قبل از موعد رسیدم  پسرش میثم درب را گشود و خبر داد که حاجی عذرخواهی کرد و به اتفاق والد و چند نفر دیگر عازم شد . آری او به کسی جواب منفی نمی داد آزاده مکرمی گفته بود من هم دلم هوای زیارت کرده و حاجی نیز به فرزندش گفته بود فلانی ( این حقیر )  خودمونی است شما عذرخواهی کنید . شبرا همانجا ماندم و پس از فریضه صبح عازم قم شدم . ساعت ۹ صبح بود که  تلفن دفتر نمایندگی ولی فقیه  با آهنگی که بوی فراق می داد به صدا درآمد و قاصدی از فرمانداری نیشابور خبر آن حادثه دردناک و غم ارتحال سید علی اکبر ابوترابی ره را در لوح وجودمان حک کرد . او که رهبر انقلاب در وصفش نوشت " همچون خورشیدی بر دل های اسیران مظلوم می تابید و چون ستاره ای درخشان راه و هدف را به آنان نشان می داد و چون ابری فیاض ، امید و ایمان را بر آنان می بارید. 

راستی آن سید وارسته  هم ، در تحلی عملی به روحیه انقلابی  و ولایی بی نظیر بود که وصفش مقال و مجال مستوفا می طلبد. او در یاری ولایت و تشویق و ترغیب دیگران به این وظیفه مهم شرعی و اجتماعی کم نظیر بود . رفتارش تو گویی سال ها در رفتار حاج قاسم تکرار  شد هر وقت به حسینیه می رفت ساکت و محجوب در گوشه ای می نشست و بی آن که در لنز دوربینی جا خوش کند از محضر مجلس فیض می ستاند  گر چه ارباب رسانه مستوری او را برنمی تابیدند و در قاب فیلم و تصویر می کشیدند . چرب و شیرین دنیا فریبش نداد . دوران غربت مبارزه با طاغوت ، تحمل زندان و شکنجه های ساواک ، سختی و فشار ده سال اسارت هولناک ، بازگشت به وطن و جا خوش کردن بر شانه های ملت ، دوران نمایندگی مجلس و تصدی مسوولیت و مقامات دنیایی هیچکدام برایش فرقی نداشت . مردمی زیستن ، سادگی در سبک حیات و به مصداق نامش مشی بوترابی و خاکی بودن ، خدایش را بندگی کردن و با معبودش نرد عشق باختن در روزمره زندگی اش تجلی داشت . اینک در بیستمین سال مهاجرت آن انقلابی اسوه و شاگرد درس و مکتب خمینی کبیر ره و دلداده خلف صالحش خامنه ای عزیز ، بر خویش فرض دانستم چون شاگردی کوچک یادش را گرامی دارم .آری به تعبیر سردار دلها حاج قاسم عزیز که گفته بود : باید شهید بود تا شهید شد ، او شهیدانه زندگی کرد و شهید شد. . حقیقتا همه عمرش در همراهی و همجواری شهیدان و ایثارگران سپری شد و شاید خدا خواست که چمران بزرگ به بهانه انتشار خبر شهادت آن روحانی عالم و مجاهد سترگ در سال ۵۹  چنین گواهی دهد ؛" از شیر جسورتر بود اراده اش پولاد را خجل می کرد . از هیچ ماموریتی روی بر نمی گرداند و در مقابل هیچ دشمنی عاجز نمی شد. ایمانش چون کوه بر لوح سرنوشت استوار شده بود و همه وجود خود را وقف سبیل الله کرده بود . " . 

خداوند او و والد گرامی اش آیت الله سید عباس ابوترابی ره که همسفر آخرت فرزند شد و همه عالمان و شهیدان را علو درجات و رخصت شفاعت جاماندگان را عنایت کند .

انتهای پیام/

با مردم تا اوج

نظرات/سوالات

  • هیچ نظری یافت نشد
لطفا برای ثبت نظر خود وارد شوید

چند رسانه ای

صوت: بحث و گفتگو دکتر جعفری در باب شبهات فرهنگی
صوت: گزارش صحن علنی دوشنبه 26 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
صوت: نطق اضطراری آخر سال دکتر قاسم جعفری در مجلس
گزارش صحن علنی 25اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش صحن علنی شنبه 24 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش صحن علنی 21 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش بازدید دکتر قاسم جعفری از حوزه گیفان

آخرین مطالب

آمار بازدید

امروز
دیروز
بازدید کل
67
180
1620193
سه شنبه، 29 اسفند 1402

گالری تصاویر

No result...