A+ R A-

یادداشت/5 مرداد/به مناسبت سالگرد اولین نماز جمعه

ویژگی های نماز جمعه یادداشت/5 مرداد/به مناسبت سالگرد اولین نماز جمعه

نماز جمعه یکی از نهاد های  بنیادین و اساسی اسلام است و از مواردی است که در قرآن کریم سوره ای به آن اختصاص یافته است؛و این بیانگر اهمیت این شعیره می باشد:

{َیا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُون(ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هر گاه (شما را) برای نماز روز جمعه بخوانند فی الحال به ذکر خدا بشتابید و کسب و تجارت رها کنید که این اگر بدانید برای شما بهتر خواهد بود.سوره جمعه آیه 9}

اولین جمعه‌ای که رسول خدا با امت مسلمان تشکیل دادند هنگامی بود که وارد مدینه شدند و پس از بنیان نهادن مسجد قبا که بنا بر روایات و مستندات  چهار روز به طول انجامیده است  به سوی محله بنی سالم حرکت رفتند و اولین نماز جمعه را در آنجا بر پا داشتند.

در دوران قبل از انقلاب نماز جمعه به معنای امروزی نبوده است؛به طوری که برخی از علما این کار را انجام می دادند اما این که مثل امروز چیز مأنوسي بوده باشد وجود  نداشت؛به عنوان مثال طبق شنیده ها و با توجه به شرایط حاکمیت آن زمان مرحوم آیت الله اراکی نماز جمعه را هر از چندگاهی  اقامه می کردند. 

پس از انقلاب اسلامی نماز جمعه به صورت امروزی احیا و برگزار شد به طوری که  طبق آمار قریب به  1000 نماز جمعه عبادی سیاسی در کشور برپا می شود و آثار زیادی هم در جامعه دارد.

بررسی نماز جمعه از منظر فقهی و کلامی هم در جایگاه ویژه ای قرار دارد که اصل و امامت آن به دوش و حق پیامبر مکرم اسلام،امام اصل و به تبع آن فقیه و ماذون من قِبل حاکم است.

با توجه به عباراتی که در پس و پیش «نماز جمعه» به کار می رود؛ کارکرد های متعددی از جمله سیاسی،عبادی، فرهنگی،اجتماعی،اقتصادی و حتی در مواردی امنیتی هم مورد نظر می باشد.اما نکته مهم این است که بسیاری سعی بر آن دارند که بین دین و سایر موارد از قبیل عقل،نحوه حکومت و ... تقسیم بندی هایی ایجاد کنند؛اما باید توجه کرد که مجموع این اجزاء پازلی را تشکیل می دهند که می شود دین. جامعه دین دار جامعه ای است که همه این ابعاد را با هم دارد.به عبارتی نماز جمعه مینیاتوری را از جامعه اسلامی به تصویر می کشد که همه ابعاد باید در آن مورد توجه قرار گیرند.

نماز جمعه قبل از هر چیز یک عبادت بزرگ دست جمعی است که اثرات مهم و پرفایده ای از جمله تلطیف روح و جان و زدودن زنگار گناه و معصیت ،صله رحم،توجه به فقرا،اطلاع از حال نیازمندان و ...را دارد به طوری که اگر کسی مکررا در نماز جمعه شرکت نمی کرد پیامبر اکرم (ص) از دیگران پرس و جو می کردند و احوال او را جویا می شدند ؛و نکته مهمی که خداوند متعال بارها در قرآن به آن اشاره نموده است را به ما گوشزد می کند و آن داشتن تقوای  الهی و پرهیزگاری است.

 از دیگر برکات نماز جمعه می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

آگاهی بخشیدن به مردم در زمینه‌ معارف اسلام و رویدادهای مهم اجتماعی و سیاسی؛

ایجاد  همدلی،همبستگی و انسجام و رعشه انداختن بر دل دشمنان؛

تجدید روح دینی و نشاط معنوی برای توده‌ مردم مسلمان؛

ایجاد و حفظ روحیه همکاری برای حل مشکلات عمومی و بسیج عمومی در گرفتاری ها؛

• صفات  امام جمعه :

     -   اگر افرادی که در نماز جمعه شرکت می کنند را با توجه به تنوع موجود  نمونه ای از آن جامعه در نظر بگیریم نقش امام جمعه بسیار با اهمیت است.اگر توانست جامعه مینیاتوری  نماز گزاران  جمعه اش  را  در مسیر مدینه فاضله قرار دهد می تواند جامعه را به سوی جامعه سعادتمند سوق دهد در غیر این صورت در ایجاد این نوع از نماز جمعه که مورد انتظار پروردگار،پیامبر و امام معصوم است توفیق زیادی نداشته است و نتوانسته است روح دین را در سبک زندکی حاکم کند.

    -     با توجه به توصیه های حضرت امیر (ع) در نهج البلاغه از امام جمعه به عنوان پدر معنوی جامعه یاد می شود به طوری که یک پدر فرزندانش را با توجه به شرایط موجود مد نظر قرار می دهد.ملاک های امام جمعه باید اصول اساسی شریعت باشد و تا جایی که امکان دارد باید همه اقشار جامعه را جذب کند و در صورتی که معیار های واقعی دین باشد آن موقع است که اثر گذار است.

   -     با توجه به آیه 7 سوره مبارک انسان ( يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا)امام جمعه باید خود الگوی آن جامعه باشد به گونه ای که گفتار و عملش در تضاد نباشد و مردم انجام عمل صالح را در ایشان نظاره کنند. این نباشد که در خطبه از آرزوهایش بگوید و به نقد این و آن بپردازد و خود غیر از آن باشد که در منبر و محراب جلوه می کند . به تعبیر رهبری که در جمع طلاب و فضلای خراسان شمالی به این شعر تمثل کرد ؛

   «گفتا شیخا تو هر آنچه گفتی من هستم                        

    آیاا تو چنان که می نمایی هستی ؟ 

هنرمندانه عمل کردن امام جمعه  بسیار با اهمیت است و باید به این نکته توجه وبژه داشته باشد امر به معروف و نهی از منکر هم مراتبی  دارد. گاهی آشکاراست و گاه پنهانی.

امام جمعه باید صدای واقعی مردم باشد و با توجه به قدرت بالای رسانه که در دسترس همه است از سواد کافی نیز برخوردار باشد و به عبارتی در خلا حرف نزند ؛ضمن همکاری و همراهی با مدیران، تابع آنها نباشد و آن باب «النصیحة لائمة المسلمین» را مردم احساس کنند.

و شجاع و صریح‌اللهجه و قاطع در اظهار حق باشد.

و بسیاری از موارد دیگر که امید است ائمه محترم  جمعه با رعایت آنها، آن حقی را که پروردگار متعال،پیامبر مکرم اسلام و همچنین امت عزیز اسلامی بر گردن آنها دارند به خوبی ادا نمایند و از انجام این مسولیت خطیر سربلند بیرون بیایند.

 

انتهای پیام/

نظرات/سوالات

  • هیچ نظری یافت نشد
لطفا برای ثبت نظر خود وارد شوید

چند رسانه ای

صوت: بحث و گفتگو دکتر جعفری در باب شبهات فرهنگی
صوت: گزارش صحن علنی دوشنبه 26 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
صوت: نطق اضطراری آخر سال دکتر قاسم جعفری در مجلس
گزارش صحن علنی 25اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش صحن علنی شنبه 24 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش صحن علنی 21 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش بازدید دکتر قاسم جعفری از حوزه گیفان

آخرین مطالب

آمار بازدید

امروز
دیروز
بازدید کل
72
180
1620198
سه شنبه، 29 اسفند 1402

گالری تصاویر

No result...