A+ R A-

یادداشتی در خصوص دوچرخه سواری بانوان

بسمه تعالی

  در خصوص دوچرخه سواری بانوان مکرمه نکاتی به ذهن می رسد ؛

یادداشتی در خصوص دوچرخه سواری بانوان

۱- این که شیوع یک مساله مسوولان حکومت را وادار به اتخاذ تصمیم و چاره عملی کار بنماید خود نشانه فاصله فراوان متولیان امور با شیوه حکمرانی خوب و منطبق با معارف دینی است . 

۲- این که حکم شرعی دوچرخه سواری بانوان مکرم در سطح خیابان و کف جامعه چیست گر چه بنده حقیر در حد بضاعت مزجات  علمی فقهی خود مبنایی خاص دارم اما به نظرم هر یک از مکلفین محترم  باید به طور اکید از باب رجوع به متخصص که یک امر کاملا عقلایی است به مرجع تقلید دینی خود مراجعه کنند . 

۳- مکلفین و مقلدین محترم خوب می دانند که قوانین رسمی و جاری در حکومت اسلامی مقدم بر نظر فقهی مرجع دینی محترمی است که احیانا فتوای متفاوتی داشته باشد. که با تتبع مختصری که  حقیر بالمناسبه داشته ام نظر متفاوتی هم نیافته ام . 

در این مورد برخی فتاوا ، مقید به عدم حدوث مفسده اجتماعی یا فتنه و ریبه نموده اند و برخی دوچرخه سواری در مجامع عمومی را موجب مفسده و حرام دانسته اند و برخی معتقدند حتی با فرض مراعات موارد شرعی باز هم این کار موجب وهن شخصیت زن مسلمان و متدینه است . 

البته ممکن است برخی نزاع را صغروی بدانند یعنی قائل باشند که دوچرخه سواری بانوان محترم با حفظ برخی شرایط موجب مفسده نیست که در این صورت بحث خیابان یا پارک ویژه کلا متتفی خواهد بود. 

۴- این که سخنران محترمی تمثل به مصداقی از صدر اسلام نموده اند خود چیز عجبیبی است و احتمالا ناظر به واقعیت تاریخی و تقدم و تاخر زمانی نبوده و صرفا از باب استحسان بیان شده است چون پر واضح است که مسجد قبا سال یکم هجرت ساخته شده و ماجرای مسجد ضرار به سال نهم هجرت و پس از بازگشت پیامبر ص از غزوه تبوک برمی گردد لذا این که گفته شود پیامبر ص تاکید داشت  :" اول مسجد قبا بسازید و بعد مسجد ضرار را خراب کنید " در هیچ منبع تاریخی یافت نمی شود . از سویی استفاده فقهی از این برداشت استحسانی هم خود پیامدهایی نامقبول و به تعبیر علما تبعات فاسده  دارد ..؛ چرا که با القاء خصوصیت از مساله باید گفت پیش شرط نهی از هر منکری الزاما ایجاد معروف متقابل آن است . مثلا زمانی نهی از سرقت و زنا جایز و ریشه ای است که قبلا شغل ایجاد کرده باشیم و موجبات استغنای فرد را فراهم آورده باشیم یا اسباب نکاح او را تسهیل کرده باشیم و حال آن که قطعا چنین نگاهی از منظر دین مردود است . چون اسلام در مورد فقر در کنار امر به کسب و کار  امر به قناعت می نماید و در خصوص کسانی که دسترسی به نکاح مشروع ندارند امر به تعفف می نماید .  لذا سخنران محترم با کمال شجاعت و صراحت باید اعلان کند که دوچرخه سواری بانوان را در مرأی و منظر عموم مثل خيابان صغرویا مفسده آور می دانند یا خیر  ؟ اگر  نه ، که دیگر جای بحثی نیست چون منکَری واقع نشده تا نهی لازم آید و اگر بله ، دیگر پیش شرط ساخت مکانی برای دوچرخه سواری برای نهی از منکر معلوم نیست مستند به کدام دلیل فقهی است ؟ 

بله ، شاید بشود از باب " الجمع مهما امکن اولی من الترک " در صدد توجیه گفتار خطیب محترم بر آییم و بگوییم انجام برخی از اقدامات در جلوگیری از منکر و بسط و نشر معروف موثر است که البته این مساله متفاوت از صریح سخن گوینده است . وقتی سارقی را در نزد امیر المومنین حاضر کردند که جرمش به واسطه بینه عادله ثابت بود هرگز اجرای حد را منوط به تامین مالی و شغلی سارق نکرد اما پس از اجرای حد برای ایجاد شغل کمکش کرد. 

یکی از تالی فاسد های اظهار نظر پیش شرطانه خطیب محترم که به لحاظ جایگاه حقوقی ، عوام الناس آن را قرائت رسمی حاکمیت تلقی خواهند کرد آن است که اگر آحادی از مومنین در صدد انجام فریضتین امر به معروف و نهی از منکر برآید ، مخاطب خواهد گفت امام جمعه محترم و رییس ستاد امر به معروف و نهی از منکر فرمودند تا زمانی که پارک ویژه نساخته اید نباید جلوی ما را بگیرید . با این حساب حتی ماموران انتظامی و ضابطان رسمی قضایی نیز دچار تناقض و رودر رویی ناخواسته با مخاطبین خواهند شد. 

از سویی می دانید که ساخت پارک ویژه باید به اندازه کافی و قابل دسترسی برای همگان در چهارگوشه و نقاط مختلف شهر باشد و الا خود موجب تکلیف حرجی است که در یک نقطه ساخته شود و بعد افراد را موظف به رفتن به آنجا برای دوچرخه سواری نمایند . از سویی سوال این است اگر مخاطبی اظهار کرد دوچرخه سواری من برای تمشیت امور جاری زندگی مثل خرید است نه برای تفریح ، چون وسیله نقلیه دیگری ندارم آنگاه تکلیف چیست ؟ مثل عصای حضرت موسی که فرمود :" (قَالَ هِیَ عَصَایَ أَتَوَكَّؤُا۟ عَلَیۡهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَىٰ غَنَمِی وَلِیَ فِیهَا مَـَٔارِبُ أُخۡرَىٰ) طه 18] پس پاسخ ها و راه حل های دینی ما باید جامع باشد و ناظر به بعد واحد القاء نگردد . 

۵- سخنران محترم سوال کرده است چه اشکالی دارد که شهرداری پارک ویژه بانوان احداث نماید ؛ معلوم است که نه تنها ایرادی ندارد که بسیار هم عالی است و سال هاست شعار این مساله داده می شود . اما نکته ای را نباید فراموش کرد چه تضمینی وجود دارد پس از احداث مکان مزبور تمام بانوان مشتاق به دوچرخه سواری به آنجا بروند ؟ چون اصولا اغراض افراد از مبادرت به یک فعل متفاوت است بنابر این نمی شود گفت اگر جایی اختصاصی ایجاد شد آنگاه  نهی از دوچرخه سواری در خیابان شرعا جایز است . 

۶- اگر فرض بر ان باشد که خطیب محترم صغرویا مساله ( دوچرخه سواری بانوان در اجتماع ) را منکر می دانند و تا زمان ساخت پارک اضطرارا اظهار به جواز یا عدم برخورد نموده اند  چند سوال مطرح می شود ؛

- آیا ایشان صلاحیت اعطای چنین مجوزی را دارند ؟ 

- مفاسد و آسیب های واقعیه که در این مدت تا ساخت پارک ویژه اتفاق می افتد بر دوش کیست ؟ حاکمیت ، شهرداری ، خود مکلفین یا .. ؟

- با فرض آن که شهرداری یا هر نهاد مربوطه دیگر به هر دلیلی مثل نبود بودجه از انجام کار استنکاف کرد تکلیف چیست ؟

- اگر در اثر طولانی شدن انجام راه حل پیشنهادی که به زعم نگارنده قطعا راه حل اساسی نیست و نهایتا بعض الجواب است ، بحث دوچرخه سواری تبدیل به یک رویه جاری و عرف منتشره شد ، آیا بعدها قابل پیشگیری است ؟ لذا حکیمانه آن است که کسانی در جایگاه های خاص هستند بیش از دیگران در فعل و قول خویش مداقه نموده و از مشاوران دانا و امین بهره جویند تا موجب فزونی هزینه نگردند. سر چشمه شاید گرفتن به بیل. چو پر شد نشاید گذشتن به پیل. 

۷- البته یکی از مشکلات اساسی در این باب نیز خلأ قانونی است ؛ چون بالفرض که مکلفی با عدم اعتقاد به حرمت برای انجام این امر مبادرت نماید ما بر اساس قاعده " قانونی بودن جرم و مجازات " به تصریح ماده ۲ قانون مجازات اسلامی که تنها فعل و یا ترک فعلی را که قانون برای آن مجازات وضع کرده است جرم می شناسد ، امکان برخورد با این پدیده کاری دشوار خواهد بود . امری که حاکمیت در سطوح مختلف باید برای حل آن و جلوگیری از اعمال سلایق متفرقه اقدام نماید . و چقدر زیبا فرمود که  " و مجتنی الثمرة لغير وقت ايناعها كالزارع بغير أرضه " نگردیم .

والله اعلم بالصواب و هو الهادی للثواب

نظرات/سوالات

  • هیچ نظری یافت نشد
لطفا برای ثبت نظر خود وارد شوید

چند رسانه ای

صوت: بحث و گفتگو دکتر جعفری در باب شبهات فرهنگی
صوت: گزارش صحن علنی دوشنبه 26 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
صوت: نطق اضطراری آخر سال دکتر قاسم جعفری در مجلس
گزارش صحن علنی 25اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش صحن علنی شنبه 24 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش صحن علنی 21 اسفند در مصاحبه با رادیو فرهنگ
گزارش بازدید دکتر قاسم جعفری از حوزه گیفان

آخرین مطالب

آمار بازدید

امروز
دیروز
بازدید کل
65
180
1620191
سه شنبه، 29 اسفند 1402

گالری تصاویر

No result...