پاسخ دکتر قاسم جعفری ,عضو علمی دانشگاه,به سوالی با موضوع حوزه و طلبه چه دردی از جامعه برطرف کرده؟
- توضیحات
- نمایش از یکشنبه, 11 مهر 1400 10:39
- دسته: پیام ها و یادداشت ها
سلام خدا قوت !
در یک گروه طلبگی عزیزی سوالی طرح کرده که من بهانه کردم تا کمی جواب مبسوط بدهم .
سلام اسعد الله اوقاتکم
سوال :
حوزه و طلبه چه دردی از جامعه برطرف کرده؟
( جوابی پر نقص اما از سر دغدغه و خیرخواهی )
این سوال اختصاصی نیست بلکه برای همه اقشار و اصناف و اشخاص قابل طرح است ؟ طلبه دانشجو حوزه دانشگاه ورزشکار و هنرمند طبیب و فرهنگی و..
برخی چنین سوالی را از انقلاب می پرسند و گروهی هم قدری عمیق تر می گویند اسلام برای بشر چه کرده است و حتی جدی تر از این ها می پرسند اصل دین در طول تاریخ چه کارکردی برای بشریت داشته است ؟!
فکر می کنم یافتن جواب برای این سوال نیاز به تامل و بلکه تأملات کثیر کمی و کیفی دارد .
ابتدایی ترین مسأله آن است که باید فلسفه وجودی هر چیزی و ماهیت نحوه شکل گیری ، نشو نما و کاربرد واقعی آن را فهمید . قدری رجوع به فرآیند شکل گیری این قشر در بستر تاریخ که بعدها به «« روحانیت » اشتهار یافته است هم لازم است .
یکی از عوامل آسیب زا نگاه صفر وصدی است . جمله معروفی از حضرت امام ره منقول است که فرمود اسلام منهای روحانیت همچون جامعه بدون طبیب است . تا حالا فکر کرده ایم اگر در جامعه بویژه در شرایط غیر عادی مثل جائحه کرونا کادر درمان به معنای عام نبود حجم بلیه چه ابعادی می یافت ؟ همینگونه اگر جامعه اسلامی بدون روحانیت را تجربه کنیم چه کسی می داند خسارات و آفات روحی و روانی و اخلاقی چه ابعادی خواهد یافت ؟ گرچه برای کسانی که به اصل دین اهتمامی ندارد پاسخ روشن و به ظاهر ساده ای وجود دارد اما دقیقا از همین ناحیه دچار خطای راهبردی هستند .چون ممکن است شکل دینداری در جوامع متفاوت باشد اما تحقق جامعه بی دین در عالم واقع ناشدنی است . یادم هست سال ها پیش که با جمعی از اساتید سفر علمی گردشگری به مالزی داشتیم ( البته با پول شخصی ) منطقه ای بود به نام « بتو کیو » غارمیمون ها در دامنه کوهی در اطراف کوالالامپور در ورودی این غار مجسمه بتی به نام شیوا به رنگ طلایی نصب شده بود با ارتفاعی حدود ۸۰ متر . جالب بود در جای جای غار معبد های مختلف با نمادهای معبودهای متفاوت بازدید کنندگان را به سوی خود می کشید . یک بار خانمی را از حدود دو کیلومتری غار دیدیم که غلطان غلطان خود را به سوی دهانه غار می کشید و در میان آب های لجنی کنار خیابان کاملآ آلوده و متغیر می نمود با حس کنجکاوی دریافتیم او با این حال نزار به محضر شیوا می رود تا حاجتش برآورده گردد و بچه دار شود !!. در جوامع مسیحی یهودی هندو سبک ها مائویی و شینتویی و..هم همین شرایط و مناسک کمابش با رنگ و لعاب و شکل های مختلف قابل مشاهده است .
جالب بود که در یکی از معابد که پر از مجسمه الهه مختلف بود و ما برای بازدید رفته بودیم خادم بتکده اصرار داشت که به گلاب و عطر ویژه اش ما متبرک کند و با خوردنی که در کف داشت ما را به امید درک رستگاری از بتان مهمان نماید !
* نکته دیگر این که ما باید تلقی و انتظار خود را از روحانیت و حوزه تصحیح کنیم . توقع حد اکثری, حد اقلی یا واقع بینانه ؟ برای تبیین مجبورم مثالی بزنم یادم هست زمانی که در دفتر مرحوم ابوترابی ره مسوولیت داشتم ( دهه هفتاد ) دوست طلبه ای ماه رمضانی را به روستایی رفته بود و گزارش آورده بود که در این یک ماه علاوه بر وظایف معمول یک روحانی ، برای آب آنها جاده مخابرات بهداشت و ..اقدام کردم . از او پرسیدم با مسوولین مربوطه محلی همفکری و رایزنی و همراهی داشتید ؟ پاسخش این بود که ما کار را زخمی کردیم آن ها مجبورند اقدامی بکنند ! دوستانه به او گفتم شما در عین حسن نیت شاید مرتکب منکر شده اید ؛ برای این که هر یک از این کارها نیاز به مقدمات بودجه امکانات اجرا و طرح و تمهید دارد . چه بسا این شرایط در بازه زمانی مورد توقع حاصل نشود آنوقت هم کار شما تبدیل به ضد خود می گردد و هم نوعی شکاف و اختلاف و تقابل و بی اعتمادی بین مردم و مسوولان نهادینه می شود . برمی گردم به سوال اولیه ، حوزه و طلبه برای جامعه چه کرده است ؟ ؛ مگر ما توقع داریم یک طلبه برای جامعه چه بکند ؟ اگر وظیفه او آموزش احکام دین ، ترویج اخلاق تقویت روحیه مشارکت اجتماعی و انقلابی و مواسات و امثال آن است که خیلی ها در این مقولات ادای وظیفه کرده و موثر بوده اند و اگر توقعات حداکثری داریم مثلاً در پس زمینه ذهنی ما القا کرده اند که چون روحانیت سکاندار و پیشگام انقلاب بوده است پس عامل هر آنچه نقطه ضعف و فلاکت است روحانیت می باشد ! پر واضح است که این یک مغالطه است مثل این که پزشکی بیمار مشرف به موت را نجات دهد و بعدها آن بیمار روزانه یقه پزشک را بگیرد که سبب فقر و بیچارگی و مصائب بنده شمایید ؛ چرا مرا معالجه کردید ؟ ! انقلاب اسلامی جامعه ای را که بواسطه دولتمردان فاسدش می رفت دچار انحطاط اخلاقی موت اجتماعی و آسیب های بی درمان و بی هویتی شود احیا کرد و البته روحانیت و حوزه نمی گوید برای آینده این مردم هیچ مسوولیتی ندارم یا در کنار مردم نیستم اما این هم نباید باشد که هر کسی هر مشکلی به بار آورد پای روحانیت بنویسیم .
* در خصوص سازمان و تشکیلات حوزه و تحولات مورد انتظار باید گفت درست است ضعف ها کاستی ها و حتی سیاست های کم اثر ، کند و یا بعضاً منفی در این دوران می شود پیدا کرد اما چنانکه نگاهی به گذشته داشته باشیم با مطالعه تاریخ و شرایط حوزه و یا نشستن پای صحبت و خاطرات قدیمی تر ها که حوزه قبل و اول انقلاب را دیده اند انصافاً راه طی شده هم چشم نواز و روحبخش است .
* این نکته را هم باید متواضعانه به دوستان طلبه و حتی فضلای عزیز یاد آور شویم که در همه شرایط عنصر اساسی رشد یا زمین گیر شدن افراد خود فرد و اراده و همت اوست . این که سایر شاخص ها مثل نظام حوزه ، امکانات مادی و معیشتی ، اساتید خوب ، هم مباحثه هم حجره ، همدرسی های مطلوب و غیره حتما موثر است قابل انکار نیست اما وزن شاخص اولی بسیار بالاست . یادم هست سال ۱۳۷۵ دومین سفر رهبری معظم که اگر اشتباه نکنم استان شدن قم هم در همان سفر رقم خورد آخرین سخنرانی ایشان در فیضیه برای طلاب بود . ایشان حدود پانزده ایراد اساسی به نظام آموزشی حوزه وارد کرد اما در آخر فرمود ؛ سخن من با شما طلاب جوان این است شما تمام این ایرادها و بلکه اضافه بر آن را مفروض بگیرید که باید اصلاح شود اما هیچیک از این ها نباید بهانهای باشد که شما از درس و جد و جهد قصور داشته باشید ( نقل به مضمون ) .
این سنت الهی است که حقیر در دوران راهنمایی در قالب این شعر از یکی از معلمانم آموختم ؛
گوشه ای منشین به کوشش درا
«ان لیس للانسان الا سعی »
راستش اگر بخواهم کمی ایراد گیری کنم باید بگویم به یاد سخن رهبری در استان افتادم که در مصلی از مخاطبان پرسید چرا تنبل شده ایم ؟ باور کنید برخی اوقات آدمی خون دل می خورد چون بارها به روستاهایی سفر کرده و با روحانی مستقری مواجه شده ام که ظن متاخم به یقین داشتم قرائت نماز این عزیز ناصواب است و به همین دلیل دچار عسر و خرج شده ام . ( گر چه بحمد لله با بسیاری طلاب جوان و با نشاط و در سن و شرایط خود مقبول هم آشنایی یافته ام . )
این که یک عزیز طلبه ای حتی آیات و روایات مشهوره را ناصحیح تلفظ کند ربطی جدی به نظام حوزه ندارد چرا که قصور فرد در چنین شرایطی بیشتر رخ می نماید تا تقصیر تشکیلات .
* در پایان عرض می کنم سخن در این باب زیاد است ما می پذیریم که ایراد و کاستی زیاد است و قبول داریم تا قله و دستیابی به ایده آل ها راه طولانی در پیش داریم اما سربلندانه ادعا می کنیم روحانیت و طلاب فی الجمله با همه وجود و در همه فراز و فرودهای اجتماعی صادقانه در کنار مردم بوده اند و آنچه ممکن بوده در حد وسع انجام داده اند . کسی شک ندارد که روحانیت بر خلاف بسیاری اقشار روشنفکر مدعی سعی کرده است مردمی بماند . حتی در جنگ و دفاع در بروز حوادث طبیعی و شرایط بحرانی بیش از طاقت خود بار بر دوش گرفته است و..«شکر الله مساعیهم . »
گر چه عده قلیلی هم با طی بی راهه ها و سوار شدن بر مرکب نفس و تاختن در میدان های فساد گوناگون آسیب های باور نکردنی به این قشر مفید خدوم و صالح و مصلح زده اند که خود مقوله دیگری است .
هدانا الله جمیعا الی الرشاد .
- هیچ نظری یافت نشد
چند رسانه ای
آخرین مطالب
- یادداشت/یکم اسفند ماه 1401
- یادداشت/« اقدامات پوتین از نگاه فارین پولیسی »
- شعر/28 بهمن 1401
- سوال ، نظر و استدلال شما چیست ؟
- دعوت از برادران و خواهران ایمانی برای حضور در جشن پیروزی انقلاب اسلامی
- 22 بهمن ماه خراسان شمالی/بجنورد
- به همت کانون بسیج اساتید غیرانتفاعی خراسان رضوی برگزار می گردد:
- به مناسبت ولادت با سعادت حضرت علی (ع)
- یادداشت/8 بهمن 1401
- « یادداشت نماز جمعه ای ۱۴۰۱.۱۱.۷»
- حضور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به همراه رییس محترم جمهوری اسلامی ایران
- یادداشت دکتر قاسم جعفری در حمایت از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- یادداشت؛1401/10/25
- پاسخی به یک استدلال
- یادداشت/« ادب طنز ! »1401/10/21
- شهید گمنام سلام! 1401/10/21
- یادداشتی در دی ماه 1401
- دی ماه 1401
- پیام تسلیت دکتر قاسم جعفری در پی درگذشت جناب سرهنگ خلیل باقری
- یادداشت/« ما و دفاع از دین خدا »
- خبرگزاری قرآنی ایکنا/تحلیل قاسم جعفری از پیام راهپیمایی ۲۲ بهمن: دشمنان متوجه قدرت تمامکنندگی مردم شدند
- خبرگزاری فارس؛جعفری: اغتشاشگران چون گمراه شدهاند کردار زشت خود را زیبا میبینند/ رفتار آشوبگران دیکتاتوری است.1401/10/02
- خبرگزاری فارس؛هراس روز افزون غربیها از فروپاشی؛ 1401/09/19
- خبرگزاری فارس؛نظام بین رفتارهای هیجانی و آشوب سازماندهیشده تمایز قائل شود؛1401/07/03
- خبرگزاری فارس؛مأموران فرماندهی انتظامی باید مورد تقدیر قرار گیرند؛1401/07/03
- خبرگزاری فارس؛انتقاد از اظهارات یک نماینده/ نقرهداغ کردن دولت و وزرا جزء وظایف نمایندگان نیست؛1401/05/04
- خبرگزاری فارس؛یادداشت/« نشانه زوال بزرگترین جعل تاریخ »؛1401/04/17
- خبرگزاری فارس؛جزئیات اولین جلسه شورای مرکزی جدید کانون دانشگاهیان ایران اسلامی؛1401/04/02
- خبرگزاری ایرنا؛معاون نظارت و هماهنگی معاونت امور مجلس ریاست جمهوری: هماهنگی ارکان قوه مجریه در تعامل سازنده با قوه مقننه رسالت اصلی معاونت امور مجلس است ؛1401/04/02
- رایو گفتگو؛برنامه بدون خط خوردگی؛معاون نظارت و هماهنگی امور پارلمانی ریاست جمهوری خبر داد:پرداخت بخش اعظمی از بدهیهای گذشته/ رشد بیش از ۴ درصدی اقتصاد؛1401/03/31
- خبرگزاری فارس؛رمز تبیین امامت در نگاه امام رضا(ع)؛1401/03/21
- خبرگزاری فارس؛حضور وزیر کار در کمیسیون اجتماعی مجلس میتواند منجر به تصمیمات خوبی برای بازنشستگان شود؛1401/03/18
- مجلس قوی همانند پدری است که هیمنه معنوی و افق دید کاملی دارد؛خبرگزاری مهر؛1401/02/26
- رانتخواران و دلالان نمیتوانند با مردمیسازی یارانهها کنار بیایند؛خبرگزاری فارس؛1401/02/23
- «در باب ارز ترجیحی »؛خبرگزاری فارس؛1401/02/15
- راز ماندگاری امام علی (ع )؛خبرگزاری فارس؛1401/02/03
- خبرگزاری فارس؛آمریکا و غرب پشتوانه دائمی برای آل سعود نخواهند بود.1400/12/26
- اترک،روزنامه صبح ایران؛ به مناسبت روز جهانی عدالت اجتماعی بررسی کرد1400/12/02
- خبرگزاری ایسنا؛استیضاح ثبت شده نداریم/ به صلاح نمایندگان نیست که در حوزه اجرا دخالت کنند؛1400/11/16
- خبرداغ ؛تصویب کلیات بودجه پیام امید، آرامش و گشایش را به جامعه مخابره کرد/ موفقیت وزارت بهداشت در مهار کرونا1400/10/20
- تذکر ۲۵ نماینده به روحانی درباره پیشنویس قطعنامه شورای حکام
- تذکر به وزیر علوم درباره علت نمایش پرچم ایران بدون آرم الله در دانشگاه بجنورد
- تذکر کتبی به وزیر امور اقتصادی و دارایی درباره علت نپذیرفتن یک ضامن برای تسهیلات
- تذکر به رئیس جمهور در خصوص علت عدم تکمیل گلزارهای شهدای خراسان شمالی
- تذکر کتبی دکتر جعفری به وزیر علوم در خصوص توضیح علت اقدامات خلاف عٌرف و قانون در دانشگاه پیامنور خراسان شمالی
- تذکر آیین نامه ای دکتر جعفری در خصوص ایثارگران
- توضیح علت عدم همکاری سرپرست وزارت علوم با مجلس برای بورسیهها
- تذکر به رئیس جمهور
- تذکر کتبی دکتر جعفری به وزیر علوم
- آقای رئیس جمهور! عدم توجه به وام ازدواج جوانان، مدیونیت روز قیامت را در پی دارد
- تذکر به وزیر ورزش و جوانان
- تذکر در خصوص تغییر زودهنگام سرپرستان دانشگاه تهران به فرجيدانا
- تذکر به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رییس جمهوری
- تذکر دکتر جعفری در خصوص اختصاص سبد کالا،تسریع در عملیات راه آهن مشهد، بجنورد گرگان،آغاز عملیات اجرایی سد قردانلو و نماد رایج در رژیم طاغوت
- تذکر کتبی دکتر جعفری به وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
- دخالتهای بان کی مون ناشی از موضعگیریهای نرم برخی در کشور است
- تذکر کتبی 3 نماینده مجلس درباره تخصیص نامناسب اعتبارات قرآنی سال جاری
- دولت بحث خشکسالی در خراسان شمالی را مورد توجه جدی قرار دهد
- سخنرانی دکتر جعفری در جمع عزاداران ظهر عاشورا، مسجد موسی بن جعفر
- صوت: نطق اضطراری 6 بهمن 94 دکتر قاسم جعفری در مجلس
- مصاحبه دکتر جعفری با رادیو اترک به مناسبت روز مجلس شورای اسلامی مورخه 94/09/09
- نطق پنج دقیقه ای دکتر جعفری در صحن علنی مورخه94/08/25
- ادامه رشد علمی کشور
- صوت: نطق سالانه 4 آبان94 دکتر قاسم جعفری در مجلس
- صوت:گزارش حضور در حوزه انتخابیه مورخه سوم آبان 94 در مصاحبه با رادیو خراسان شمالی
- بررسی طرح ممنوعیت بکارگیری بازنشتگان در مصاحبه تلفنی با رادیو ایران
- مصاحبه با رادیو ایران و توضیحاتی در خصوص تهیه و توزیع فیلم های خارجی با زیر نویس فارسی
- گزارش هفته (94/05/14)حوزه انتخابیه در مصاحبه با رادیو خراسان شمالی
- جواب قاطع و منطقی دکتر جعفری به عملیات روانی رسانه های تشنگان قدرت در فضای مجازی
- مصاحبه با رادیو ایران و توضیحاتی در خصوص طرح ساماندهی دانشگاه ها
- روز قدس روز فریاد مظلومین جهان بر ظالمین و مستکبرین
- مصاحبه با رادیو گفتگو در خصوص استیضاح وزیر آموزش و پرورش
- مخالفت با حذف تبصره ماده 3 طرح استانی شدن انتخابات
- صوت: نطق دکتر قاسم جعفری در مجلس940223
- دکتر جعفری در گفتگوی زنده با رادیو اقتصاد در خصوص تحصیلات تکمیلی
- مصاحبه با رادیو گفتگو در خصوص طرح ادغام شورای عالی فن آوری اطلاعات در شورای عالی فضای مجازی
- گفتگو با رادیو گفتگو در خصوص طرح نحوه تأیید صلاحیت نمایندگان فعلی مجلس شورای اسلامی
- گفتگو با رادیو ایران در خصوص طرح استانی شدن نمایندگی مجلس شورای اسلامی
نظرات/سوالات